Posle pojave antraksa u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini, na oprezu od ove opake bolesti su i srpski stočari. Doktor veterinarske medicine u vranjskoj Veterinarskoj stanici, Dejan Tričković, ističe da od ove bakterijske bolesti, koja spade u red zoonoze i dugo može da opstane u spoljašnjoj sredini, pored domaćih i divljih životinja oboljevaju i ljudi. Spore antraksa koje se formiraju kao jedan otporan vid bakterije mogu u spoljnoj sredini da opstanu više decenija i budu infektivne.
– Domaće i divlje životinje kao i ljudi zaražavaju se kada dođu u kontakt sa sporama. To se najčešće dešava posle njihovog udisanja, gutanja ili prodora kroz kožu, preko nekih rana – kaže Tričković.
U zavisnosti od načina infekcije, ova bolest može da se javi u više oblika i to plućnom, digestivnom, nervnom, odnosno cerebralnom, kožnom i edematoznom. U svim slučajevima oboleli su u vrlo teškom stanju sem kod kožnog oblika. Kod plućnog, crevnog oblika bolesti javlja se visoka temperatura, zamor, otežano disanje, krvarenje, dok kod plućne forme dolazi čak do ugušenja. Digestivni se manifestuje kroz pojavu krvave stolice, groznice, drhtanja. Kod septikemičnog koji je najopasniji i najbrži, dolazi do prodora bakterija i širenja putem krvi i limfe, i teških simptoma trovanja.
Dodaje da se u narodu ova bolest naziva još i crni prišt, zbog toga što se kod obolelih životinja javljaju crne kraste na koži, koje otpadaju posle dvadesetak dana, a iza kojih ostaje ožiljak. Sve to prati blago povišena temperatura, osećaj zamora, malaksalost i otoci regionalnih limfnih čvorova.
– Na sreću takav vid antraska je izlečiv dok su ostali vrlo brzog toka i ako se iz anamneze ne zaključi da je reč o antraksu mogu da dovedu i do smrtnog ishoda – tvrdi Tričković.
Ovce goveda i koze su, po njemu, najosetljivije na ovu vrstu bolesti, a od koje oboljevaju svinje, konji, mesojedi. Čovek takođe može da oboli od ove bolesti, a u najrizičniju kategoriju spadaju mesari, veterinari kao i oni koji se bave preradom kože, jer se spore vrlo često nalaze na dlaci, koži, mesu zaraženih životinja. Put zaražavanja najčešće kreće od konzumacije zaraženog mesa ili u kontaktu sa prerađevinama od kože i dlake. Antraks se ne prenosi u direktnom kontaktu već postoje područja gde se on s vremena na vreme javlja i to zahvaljujući sporama koje su se posle dugi niz godina ponovo aktivirale. Redovnom vakcinacijom ova bolest se suzbija i drži pod kontrolom na području gde se javlja, a kod lečenja se koriste penicilinski preparati.
Tekst i foto: Gordana Nastić
