Na području Pčinjskog okruga usevi ozimih strnih žita nalaze se u fazi klijanja i nicanja do faze dva lista razvijeno (BBCH 09 -12). Poslednju dekadu novembra i prvu nedelju decembra je, prema rečima Nade Lazović Đoković, savetodvca za ratarstvo u vranjskoj Poljoprivredno savetodavnoj i stručnoj službi, obeležilo promenjivo vreme sa temperaturama oko proseka za ovaj deo godine. U jutarnjim satima, pri površini zemljišta je bilo slabih do umerenih mrazeva koji nisu predstavljali veliku opasnost za tek nikle ozime useve, gde su primenjene sve adekvatne agrotehničke mere, kao i dobro ukorenjavanje posejanih useva.
“Međutim, velike temperaturne razlike ovih dana, promena visokih i niskih tempertura, pa i snežnih padavina, imaće nepovoljnog uticaja na useve gde je korišećena pšenica sa tavana, gde je primenjena slaba predsetvena priprema zemljišta, neadekvatna primena NPK mineralnih đubriva, i ti usevi će od samog starta biti u problemu,” ističe Lazović Đoković.
Zbog toga je, po njenim rečima, u narednom periodu poželjan izostanak većih temperaturnih kolebanja kako bi se proces kaljenja tj, oslobađanje viška vode odvijao bez problema. Sa postepenim padom temperature vazduha i prelaskom u fazu kaljenja ozimi usevi će biti spremniji i otporniji na pojavu jakih mrazeva u predstojećem zimskom mirovanju do početka vegetacije.
“Pšenica mora da prođe kroz određene faze rasta i razvoja i njoj odgovara niska temperatura i snežni pokrivač. Na samom početku nicanja, odgovaraju joj više temperature, s obzirom na to da pšenica niče kada nakupi toplotnu sumu od 100 – 120 stepeni, i sve do početka faze bokorenja odgovaraju joj više temperature. Tek nakon faze bokorenja, pšenica postaje otpornija na ekstremno hladan period,” kaže Lazović Đoković.
Ove godine setva ozimih strnih žita je kasnila u Pčinjskom okrugu i još uvek traje. Nije bilo moguće posejati ih u optimalnom roku zbog nepovoljnih vremenskih prilika, visokih temperatura i nedostatka padavina, tokom oktobra meseca, tj nije se moglo pripremiti zemljište za setvu. Do sada je posejano nešto više od 60 posto površina na lakom i peskovitom zemljištu, pa se samim tim očekuje da setva potraje do kraja decemba, jer dosta poljoprivednika nije uspelo da pripremi njive na težim i zbijenim zemljištima, a to praktično znači da će samo mali procenat površina ostati neposejan.
“Vizuelnim ogledom useva na oglednim poljima registorvano je prisustvo biljnih vaši na malom procentu biljaka. Hladno vreme sa temperaturama u minusu uticaće na redukciju brojnosti ovih štetočina,” ističu u vranjskoj Poljoprivrednoj službi i naglašavaju da u usevima ječma i ozime pšenice nije registrovano prisustvo bolesti.
Tekst i foto: Gordana Nastić
