Gljive po broju vrsta spadaju u najrasprostranjenije organizme na Zemlji, koji nisu ni biljke ni životinje. U nedelju se na Letenci na Fruškoj gori održava 18. jesenja izložba i susret gljivara, koje organizuje Gljivarsko udruženje Novi Sad.
U Černobilju je pronađena gljiva, koja se hrani radioaktivnim materijama, u isto vreme prečišćava vazduh oko sebe. Prilikom istraživanja Amazonije pronađena je gljiva, koja je sposobna da razlaže plastiku. Ova sposobnost je otkrivena kada je gljiva pojela posudu u kojoj su je uzgajali. Postoje brojne zanimljivosti o ovim neobičnim organizmima o kojima jako malo znamo. Jedan od razloga je i taj što je mikologija mlada nauka. Gljive nisu ni biljke ni životinje, one pripadaju carstvu fungi, jer imaju karakteristike i jednih i drugih kaže Maja Vasić iz Gljivarskog udruženja Novi Sad.
„Ima ih oko dva miliona vrsta, možemo reći da su one kosmopoliti, potpuno iste gljive ćete naći na različitim kontinentima“ izjavila je Vasić.
Gljive osim toga što su jestive, koriste se u tradicionalnoj medicini i farmakologiji, njihova uloga u prirodi je nezamenjiva. Poseban problem za opstanak gljiva u njihovim prirodnim staništima ugrožava nekontrolisana seča šuma dodaje Vasićeva i kaže da bi bez gljiva bili zatrpani biljnim otpadom.
Prema rečima Maje Vasić, tačan broj vrsta gljiva kod nas se ne zna. Trenutno se radi popis gljiva Fruške gore gde je do sada zabeleženo preko 500 vrsta.
Jedna od najopsežnijih monografija o gljivama koja je kod nas izašla jeste “Gljive Srbije i zapadnog Balkana” autora profesora Branislava Uzelca sa preko 1.140 vrsta.
Radi se i popis gljiva na Tari. On se najčešće radi na onim područjima gde postoji opasnost za gljive zbog intervencije čoveka, bilo da je reč o gradnji ili seči šuma kako bi se utvrdilo koje su vrste najugroženije i kako bi se zaštitila njihova staništa.
Na teritoriji Srbije do sada je pronađeno devet ekstremno retkih vrsta sa evropske liste 50 zaštićenih gljiva, što na najbolji način ilustruje potencijale ovog područja. Neke zaštićene vrste gljiva su retke na nekim područjima dok na drugima nisu objašnjava Vasićeva.
„Na području Srbije je zaštićena amanita cesarea, poznata blagva ili knjeginja koja je među najtraženijim i najkvalitetnijim gljivama“.
Srbija je jedina zemlja u ovom delu Evrope koja nema zvaničnu evidenciju o količinama sakupljenih, otkupljenih i izvezenih gljiva, što ukazuje da se najveći deo prometa tim šumskim plodovima odvija van legalnih tokova i bez ikakve kontrole.
Iako se sakupljanjem pečuraka može ostvariti dobra zarada, one su kod nas sve ugroženija vrsta, jer o ovom prirodnom blagu brinu samo malobrojna gljivarska udruženja.
Srbija je jedno od bogatijih nalazišta tartufa, najskupocenije pečurke na svetu, ali i sakupljanje drugih jestivih vrsta, poput vrganja, šumskog pileta i lisičarke može doneti dobru zaradu. Ipak gljivari kažu, trenutno su u Vojvodini za sakupljanje najzanimljiviji tartufi.
Zbog velikog interesovanja, posebno sa područja Mačve i okoline Sremske Mitrovice, od pre koju godinu Mikološko-gljivarski savez Srbije pokušao je da utiče na uređenje regulative, koja se tiče tog segmenta, na taj način što su organizovali edukacije i polaganje za licencu tartufar.
Ranije su postojale licence gljivar, determinator, a sada postoji i licenca za komercijalne berače, koja je popularna na jugu i centralnoj Srbiji gde su te komercijalne vrste gljiva mnogo zastupljenije kaže Maja Vasić.
Posetioci izložbe i slučajni namernici će moći da probaju i neke fina jela od gljiva. Izložba je otvorena do 16 časova.
Izvor: RTV
Foto: Pixabay
